ÇEKİRDEK

Bütün Ökaryotik hücrelerde en az bir tane çekirdek bulunur.·

Prokaryot hücrelerde ise çekirdek zarı yoktur.Çekirdek materyali stoplazma içersine·

dağılmıştır. Yani hücrede mutlaka çekirdek veya çekirdeğin görevini yapan yapılar·

bulunmaktadır. Olgun memeli alyuvarlarında ve floem hücrelerinde çekirdek bulunmaz.

Buna·karşılık bazı kök hücrelerinde, karaciğer ve kas hücrelerinde çok sayıdadır.

Küremsi veya oval şekilde genelde hücrenin ortasındadır,·

Görevleri :

 Hücrede gerçekleşen hayatsal faaliyetleri yönetir. (Protein sentezi yoluyla)

 Hücre ve organizmanın özelliklerinden sorumlu kalıtsal bilgiyi taşır.

 Yapısı :·

 Çekirdek dört kısımda incelenir:

Çekirdek Zarı :

 Çekirdeği saran çift katlı zardır.·

 Bu zar E.R’ un devamı gibidir.·

 Dıştaki zarın üzerinde ribozomlar vardır. Fakat içteki zar düzdür.·

 Üzerinde porlar bulunur. Bunlar madde alış verişine olanak sağlar.·

 Ancak porlarda giriş çıkış gelişi güzel olmaz. Porlardaki tıkaçlar giriş çıkışı·

kontrol eder.

 Mitoz bölünme sırasında kaybolur.·

 Sonra golgi ve E.R, zarın yeniden yapılışına katılır.·

Çekirdek Sıvısı(Karyoplazma plazması) :

 Çekirdek içerisini dolduran, stoplazmaya benzeyen sıvıdır. Daha az·

akışkandır. İçerisinde inorganik maddeler, nükleik asitler, proteinler. çekirdekçik,·

enzimler, ve nükleotidler bulunur.Sıvı içinde DNA, RNA ve ribozom sentezi yapılır.·

Çekirdekçik:

 RNA ve proteinden oluşmuştur.· Çekirdekçiğe bir kısım kromatin ipliği de iştirak 

ettiği için az oranda DNA’ da·bulunur.Hücre bölünmesi sırasında kaybolur, sonra 

tekrar oluşturulur.·Çekirdek sıvısından herhangi bir zarla ayrılmaz.· Işık mikroskobunda

 koyu renkli görülen bölgelerdir. Büyüklükleri canlı türüne ve hücreye göre değişir. Protein 

sentezi fazla olan·hücrelerde daha büyüktür. Asidik boyalarla koyu renge boyanır.·

Görevleri:

 Ribozomun RNA’ sı buradan karşılanır.

 rRNA ve ribozom alt birimlerinin sentezinde görevlidir.

 RNA’ ların sentezinden sorumlu DNA parçası burada bulunur.

Kromatin İplik ve Kromozomlar:,

Kromatin :

 Çekirdeğin en önemli yapısıdır.·

 Ökaryotik hücrelerde DNA ve proteinden oluşur. Prokaryot hücrelerde·

sadece DNA’ dan oluşur, protein kılıf içermez. ( Aynı şekilde mitokondri ve

kloroplastta bulunan DNA’ da protein yoktur.) Çekirdeğin yöneticilik görevi

kromatin ipliğin yapısındaki DNA’ dan·kaynaklanır. Proteinler ise, kromatin iplikteki

genlerin çalışmasında ve baskılanarak inaktive olmasında etkilidir. Özellikle 

organ ve dokluların oluşmasında ve görev yapmasında bu·proteinlerin etkili olduğu 

kabul edilir.Kromatin iplik hücrenin yönetimini yaparken aynı zamanda kendini eşleyerek·

karakterlerin yeni canlılara aktarılmasını sağlar.Kromatin iplik çekirdekte yayılmış olarak 

bulunur.· Bölünme sırasında DNA replikasyonu ile kendini eşleyerek iki iplikli yapıya·

dönüşür. Profazın başlangıcından başlayarak yay şeklinde kıvrılan vekalınlaşan ince 

kromatin ağı sonunda türlere özgü kromozom şekli alır.

Kromozom:

Hücre bölünmesi sırasında kromatin iplikleri kısalıp kalınlaşır çevrelerindeprotein 

bir kılıf oluşur ve kromozomlar meydana gelir . Hücre bölünmesi

tamamlandıktan sonra kromozomlar açılarak tekrar kromatin ipliği halinedönüşürler.

Kromozomu dıştan incelersek şu kısımlar bulunur.